Çok küçükken komşu kadınlar bizim evde toplandığında konu dönüp dolaşıp çocukların yanında konuşulmaması gereken konulara geldiğinde kadınlardan biri uyarırdı: “Hişt! Tavanda hasta var.” Konu aniden değişirdi. Oysa çocuklar o sırada konuşulanlarla ilgilenmez gibi davranırlar hatta görünüşte duymazlardı bile. Ama bilen bilir neredeyse tümden kulak olur hiçbir kelimeyi kaçırmamaya çalışırdık. Sadece çocuğun yaş olarak hazır olmadığı cinsel içerikli bir sohbet değil eğer hazır değilse her konuda çocuğun yanında ne konuşulup ne konuşulmayacağına dikkat etmek gerekir. Buna aile içi ilişkiler, komşularla ilgili sorunlar, iş meseleleri de dâhil. Vermek istediğim mesaj, “Çocukları tüm sorunlardan uzak tutalım onları pamuklar içinde, hayattan kopuk yetiştirelim” değil. Sadece gerçekten hazır olmadığı, bütününü kavrayamayacağı, sağlıklı kararlar veremeyeceği ya da eksik yargılar oluşturacağı konuları onların yanında konuşmayalım.

Buna çocuğun sağlık sorunları da dâhil. Çocuğunuzun basit bir orta kulak iltihabı sorunu varsa sorunu çocuğun da bulunduğu ortamda konuşabilirsiniz. Hekime gittiğinizde, çocuk da doktorun görüşlerini ve düşüncelerini dinleyebilir. Dikkat edilmesi gereken ise henüz kesin tanısı konmamış şüphe halindeki bir hastalıktan ya da minik de olsa bir operasyon kararından çocuğun yanında bahsedilmemesi gerektiğidir. Özellikle kaygı düzeyi yüksek ya da duygusal çocuklar bu durumdan son derece olumsuz etkilenebilirler. Kimi zaman hastalıkla ilgili bulgular bu nedenle şiddetlenebilir de. Bu nedenle ortada ciddi bir sağlık sorunu varsa hekimin aileyi bilgilendirmesi esnasında çocuğun ayrı bir bölüme alınması, bu eylemin bile çocukta merak ya da kaygı uyandırmayacak bir biçimde gerçekleşmesine dikkat edilmesi gerektiğidir.

Bu tür davranışlar pediatristler yani çocuk doktorları tarafından çok güzel yönetilirken diğer dallardaki hekimler kimi zaman buna dikkat etmeyebiliyor. Bu durumda anne ve babalara düşen görev, birisi hekimi dinlerken diğerinin çocuğu dışarıya çıkarması olabilir.

Sonrasında da gerek eve gelenlerle, gerekse telefonda konuşurken sözüm ona üstü örtülü cümlelerle, kısık sesle, kodlamalarla konuşmanın da çocuğu son derece olumsuz etkilediği gerçeğini gözden kaçırmamak gerekir. “Duymaz” ya da “anlamaz” demeyin, duyar ve yarım yamalak anlar.

Sadece olası teşhis ya da tedavi sürecinin değil ciddi bir hastalık ya da operasyon kararının çocuğun yanında sürekli konuşulması, onun duruma alışmasını sağlamak yerine kaygı düzeyinin daha da artmasına neden olur. Eksik kısımları kendi bilgisi görgüsü doldurur ki bu da genelde var olan durumdan çok daha kaygı verici ve korkutucu olur.

Çocuklarınızın neyi gerçekten duyup neyi duymayacağından emin olmak için kendi çocukluğunuza dönün ve ne kadar çok enformasyonu sizin yanınızda, sizin duymayacağınız ya da anlamayacağınızı düşünerek üstü kapalı konuşan büyüklerinizden aldığınızı hatırlayın.
Sağlıklı günler dileğiyle…